Felsefe Niçin Gereklidir?

 

Felsefe, anlamlı yaşamak için var olan üzerine sistemli ve yöntemli bir düşünme faaliyetidir. Bireysel ve toplumsal düzeyde birçok nedenden dolayı felsefe yapılmalıdır. Basit anlamda günlük hayatımızı daha anlamlı kılan, kendimizi ve kararlarımızı sorgulamak için; sofistike anlamda ise düşünme üzerinde düşünme, bilimler için dayanak oluşturma gibi birçok alana hizmet eder. Doğada yaratılanlar karşısında hayret duyan insanın ve insanların hikâyesidir koca bir felsefe tarihi. Var olan şeyler üzerindeki şaşkınlık, insanı düşünmeye iter. Zorunlu değil ama gerekli bir durum olur çoğu zaman. Kendi varoluşunu, evreni, hakikati bulma çabası içinde insan düşünür ve bunu içsel olarak duyumsar.

 

Niçin Felsefe Yaparız?

Niçin felsefe yaparız? Çünkü yapacak daha iyi bir şeyimiz olmadığı için. Felsefe yapmak sadece kişinin değil toplumların entelektüel ve kültürel yapısı hakkında da bilgi verir. İnsanın doğada hazır buldukları dışında ona kattığı her şey kültürdür. İnsan;  insanı, doğayı, evreni, Tanrı’yı anlamadan yaşamını devam ettirir evet nefes alır, çalışır, sinemaya gidebilir ama hayatı anlama ve kendini bulma noktasında çok çok eksik olacağı açıktır. İnsanın belli temel ihtiyaçları vardır fiziksel ihtiyaçlar ve güvenlik ilk başta kültürel doyuma ulaşmak ve kendini gerçekleştirmek en üst basamaklarda yer alır. Felsefe yapmaktan kaçamayız hayatta ama eğer anlamlı bir hayat yaşamak istiyorsak mutlaka yanımızda bir rehber olmalıdır.

 

Felsefe Niçin Özneldir?

Çünkü, filozofun hayata bakış açısından ve düşüncesinden bağımsız değildir. Felsefe ele alınış şekli ve doğası gereği sübjektiftir. Her filozof bir konu hakkında konuşurken öncelikle kendini yansıtır. Bireysel deneyimler ve perspektifler hayatta bazı durumların önüne geçer. Susayan biri filozof bile olsa masanın üzerine baktığında ışığın kırılmasından dolayı renklerin hoş yansıması karşısında estetik zevk almak yerine öncelikle suyu içmek isteyecektir. Her bir sorunun cevabı ona cevap veren kişinin zihninde hapistir. Platon’un “Mağara”sı bizim düşüncemizin saklı olduğu bireysel zindanlarımızdır. Aynı felsefi soruya farklı yanıtlar vererek yüzyıllardır aynı sorularla yüzleşen insanoğlu umarız bir gün hakikate ulaşacaktır.

 

Felsefe Niçin Antik Yunan’da Ortaya Çıkmıştır?

Öncelikle “seçilmiş” olmadıklarını söyleyeyim. Dönemin içinde bulunduğu sosyal ve politik ortam sahip olunan coğrafi faktörlerle birleşince başka bir yerde çıkması imkansız diyecektik. Akdeniz’in en önemli ticaret merkezi konumunda bulunması, Yunanlılar’ın polis denilen şehir devletleri halinde yaşaması, diğer kültürlerle daha fazla etkileşim içinde bulunmalarını ve maddi açıdan da kalkınmalarını sağlamıştır. Bu zaman zarfında Mısır, Mezopotamya ve Mısır gibi medeniyetlerden farklı türde bilgiler öğrenip kendi düşünme sistemlerini geliştirme fırsatı buldular. Yönetim şeklinin demokrasi olması, ancak kadınlar ve kölelerin oy hakkı yoktu, her düşüncenin ifade edilebileceği ve agoralarda tartışılabileceği veya şölen denilen toplantılarda hem eğlenip hem de felsefe yapılabileceği anlamına geliyordu.

Felsefe Niçin Ortaya Çıkmıştır?

Öncelikle onu var eden insan zihninden bağımsız değildir. Hayatı ve dünyayı anlama gayreti olarak farklı alanlarda katkılar sunar. Bilgi felsefede çok önemli bir konudur. Bilgi dediğimiz neyin bilgisidir? Gerçekten doğru bir adlandırma mı? Doğru bilgi mümkün müdür? Doğru bilginin kaynağı nedir? Birçok insan kendine verilen ailesinin veya kültürel nedenlerle onu kabul eder ve sorgulama ihtiyacı bile duymaz. Hakikat, gerçek değildir ve onu aşan bir bilgidir. Sistematik ve eleştirel düzlemde hayatla yüzleşen insanın kendine ait düşüncelerinin olması için önce antik filozoflarla buluşması ve tartışması gerekir. Araştırma ve entelektüel merakı gidermek için derin bilgi sunan felsefenin kapısı her sorgulayan insana açıktır.